• Spring naar de hoofdnavigatie
  • Door naar de hoofd inhoud
  • Spring naar de eerste sidebar
Mentale Kracht 040

Mentale Kracht 040

Tips en adviezen voor meer mentale kracht.

  • Home
  • Thema’s
    • Mentale gezondheid
    • Familie, liefde en seks
    • Sociale contacten
    • Gezonder worden
    • Wonen en werken
    • Inzetten voor de samenleving
    • Doelgericht leven
  • Wie zijn wij
    • Wat vind je hier
    • Help jij ons verder?
    • Over Mentale Kracht 040
  • Contact
  • Gratis online magazine
Search
Generic filters
Exact matches only
Search in title
Search in content
Search in excerpt
Terug|
Home > Alles over: Mentale gezondheid> Hoogsensitief persoon (HSP): hoe zit dat nou?
  • Alles over
    • Mentale gezondheid
    • Familie, liefde en seks
    • Sociale contacten
    • Gezonder worden
    • Doelgericht leven
    • Wonen en werken
    • Inzetten voor de samenleving
  • Doen!
    • Lokaal
    • Krachttools
    • Gratis online trainingen
    • Praten op forums
    • Tips & oefeningen
    • Webinars kijken en vragen stellen
  • Voor en over
    • Ouders
    • Kinderen het huis uit
    • Studenten
    • Alleengaanden
    • Carrièretijgers
    • Na je pensioen
  • Uitgelicht
    • Corona
    • Durf te bespreken
    • Eenzaamheid
    • Slaap
  • Luisteren, kijken & lezen
    • Artikelen
    • Filmpjes
    • eBooks
    • Ervaringsverhalen
    • Lezersvragen
    • Podcasts
  • Praktische links
    • Snel hulp nodig?
    • Diverse hulplijnen
    • Vraag het een psycholoog
    • Netwerkpartners
    • Contact
  • Sluiten

Hoogsensitief persoon (HSP): hoe zit dat nou?

4 mei 2021Door Andrea Boeren, psycholoog GGzE

waterverf afbeelding van een zijaanzicht van een gezicht met felle kleuren

Hoogsensitief persoon, afgekort tot HSP, is een term die je online of om je heen misschien al tegen bent gekomen. Het fenomeen wordt steeds vaker benoemd en HSP-coaches vliegen je om je (sensitieve) oren. We zochten uit wat hoogsensitiviteit nou precies is. En op welke manier het HSP brein anders in elkaar zit.

Let op: breekbaar

Hoogsensitieve mensen worden soms gezien als mensen die zich aanstellen, snel huilen en waarmee je vooral heel voorzichtig moet zijn. Dat is onterecht, aldus klinisch psychologe Elke van Hoof, onderzoeker en expert op dit vlak. Zij maakt in haar boeken en interviews een belangrijk onderscheid tussen hoogsensitiviteit en hooggevoeligheid.

  • Hoogsensitiviteit is het vermogen om enorm veel informatie waar te nemen en te verwerken. Dit maakt je gevoeliger voor prikkels en indrukken.
  • Hooggevoeligheid is een emotionele reactie op die hoeveelheid informatie. Dit is dus een vorm van overprikkeling.

Er zijn dus ook mensen die wel hoogsensitief zijn, maar niet hooggevoelig. We kunnen hoogsensitiviteit dus het beste zien als een persoonlijkheidskenmerk wat je wel óf niet bezit. Je bent er dus wel, of niet, mee geboren. Hooggevoeligheid is een reactie op dat kenmerk die steeds wisselt. Ieder mens is in een bepaalde mate sensitief voor prikkels. Ongeveer 15 tot 20% van de bevolking is hoogsensitief. Dit zijn ongeveer evenveel mannen als vrouwen. We noemen die groep vaak ‘HSPers’.

Ieder mens is in een bepaalde mate sensitief voor prikkels.

Een hoogsensitief persoon heeft er baat bij als hij deze sensitiviteit goed begrijpt en beheert. Zo voorkomt hij overprikkeling en een emotionele uitbarsting. Dat laatste wordt ook wel ‘de HSP-draak‘ genoemd.

Het hoogsensitieve brein

Zijn er dan ook aantoonbare verschillen tussen HSPers en niet-HSPers? Ja! Uit wetenschappelijk onderzoek van Elke van Hoof* blijkt dat:

  • HSPers subtiele verschillen sneller opmerken.
  • HSPers informatie diepgaander verwerken: uit hersenscans blijken er meer hersengebieden bij een HSP actief te zijn dan in een ‘niet-HSP’ brein tijdens het uitvoeren van visuele taken, zoals plaatjes bekijken.  
  • HSPers niet alleen méér informatie met hun ogen verwerken, maar dat zij ook meer geuren en geluiden waarnemen.

Als je het zo bekijkt, is het makkelijker om begrip op te brengen voor het feit dat de ene persoon sneller overprikkeld raakt dan de ander. Misschien zitten de hersenen van die ander écht anders in elkaar en heb je te maken met een hoogsensitief persoon.

Het verschil met autisme en hoogbegaafdheid

Het valt niet mee om de verschillen tussen hoogsensitiviteit, hoogbegaafdheid en autisme glashelder te krijgen. Wat wel duidelijk is, is dit:

  • Autisme (ASS) is een psychische stoornis. Er kan dus een diagnose ASS gesteld worden door een professional, volgens de criteria van de DSM-5.
  • Hoogsensitiviteit en hoogbegaafdheid zijn beiden kenmerken en géén psychische stoornis.
  • Hoogbegaafdheid onderscheidt zich in elk geval meetbaar van hoogsensitiviteit door een IQ-score van 130 punten of hoger op een IQ-test.

Voor dit laatste punt geldt wel dat een IQ-test een momentopname is.

In de praktijk komen hoogsensitiviteit, hoogbegaafdheid en ASS in allerlei combinaties voor. Ik raad daarom altijd aan om je te richten op je sterke kanten. Maar ook te kijken naar de dingen waar je in je dagelijks leven last van hebt en die je wil veranderen, als dat kan. In plaats van je te verliezen in welke ‘term’, of welk hokje, het beste past bij jouw unieke ervaring.

Hoogsensitieve kenmerken

Het vermogen om veel informatie diepgaand te verwerken, levert ook een aantal mooie dingen op. HSPers voelen de sfeer in een ruimte vaak gelijk aan. Het zijn invoelende en empathische mensen. Ze genieten intenser van dingen die je zintuigen op een fijne manier kunnen prikkelen. Voorbeelden zijn muziek, kunst en lekker eten. Natuurlijk verschilt dit per persoon.

Deze TEDtalk belicht de kracht van hoogsensitiviteit op een mooie manier.

Herken je je in bovenstaand verhaal? Er bestaan allerlei zelftesten op internet, zoals deze, om te ontdekken of hoogsensitiviteit misschien bij jou speelt. Dit zijn meestal geen wetenschappelijk onderzochte vragenlijsten. Ze kunnen je wel een indicatie en een stuk herkenning geven.

Wil je meer weten over hoogsensitiviteit? Binnenkort is het weer Week van de HSP.

*bron: Elke van Hoof over hoogsensitiviteit in Psyche & Brein (08-2015)

Heb je een vraag of wil je je mening delen over dit artikel? Laat dit dan weten door hieronder te reageren.

Reactie annuleren

Lees Interacties

Primaire Sidebar

Filter

Vraag het een expert

Illustratie van denkende manZit je ergens mee? Kun je een steuntje gebruiken? In ons team werken experts uit de ggz en zij denken graag met je mee.

 

Stel ons je vraag!

Gratis online magazine

Illustratie van vrouw met laptopOp de hoogte blijven van de laatste artikelen, podcast, regionale evenementen?

 

Abonneer nu

Populaire artikelen

Meer inzicht in je emoties: 3 vlogsvrouw van de zijkant, ze kijkt gespannen of somber naar beneden
Voordelen van wandelen + wandeltipswandelaar in het bos loopt door de blaadjes
Mentaal weerbaar wordengefrustreerde jonge man achter de computer
Eenzaam maar niet alleen?Sad lonely thoughtful young woman with gorgeous long curly red hair standing sideways indoors staring though a window
Resultaten bekijken

  • © Copyright 2020 – 2022
  • Gebruiksvoorwaarden
  • Privacy
Naar boven