Terugblik webinar: Pubers in huis

Sociaal psychiatrisch verpleegkundige Mathijs Olthuis en manager kind en jeugdpsychiatrie Marjolein Bultinck gaven 14 mei 2020 een webinar over pubers in huis. Vanuit hun werk hebben zij veel ervaring met ouders, pubers en gezinnen. In het webinar deelden zij hun ervaringen en tips voor de relatie tussen ouders en pubers.

De uitdagingen van pubers

Veel dingen die voor ons als volwassene vanzelfsprekend zijn, blijken voor pubers nog niet zo gemakkelijk. De dagelijkse uitdagingen van pubers zijn:

• De hersenen van een puber zijn nog volop in ontwikkeling
• Pubers zijn continu grenzen aan het verkennen, aan het experimenteren
• Ze vallen vaak voor verleidingen en ervaren minder remmingen
• Korte termijn planning en impulsief zijn
• Pubers hebben een verminderd vermogen om emoties te verwerken
• Ze zijn op zoek naar een eigen identiteit
• Het puberen is een fase waarin je loskomt van je ouders

Pubers en plannen

Een voorbeeld: plannen, daar zijn pubers niet goed in. Je hebt als ouder soms toch de neiging om daar over door te blijven gaan. ‘Maak nu die planning!’, ‘Is je huiswerk al af?’, ‘Je zou toch je kamer opruimen!’. Pubers vinden dat niet fijn en gaan er dan juist tegenin. Als zulke conflicten ontstaan, kan de spanning hoog op lopen. Hoe pak je dat dan wel aan? Maak een planning met elkaar, maar geef je puber ook de ruimte om er zijn of haar eigen draai aan te geven. En heb vertrouwen, laat ze zelf dingen oplossen.

Geef het goede voorbeeld

Het goede voorbeeld geven is een belangrijk element in het voorkomen van een conflict. Als je dingen wilt bespreken, je emoties hoog zitten en met veel energie en gespannenheid de aanvaring aangaat, gaat dat meestal fout. Geef daarom zelf ook het goede voorbeeld: durf te laten zien dat je het lastig vindt of stel het conflict uit als je merkt dat je te veel emoties voelt.

Je hoeft ook niet over alles in conflict te gaan. ‘Choose your battles’. Met andere woorden maak een keuze in waar je een punt van wil maken. Zo kun je ervoor kiezen om de kamerdeur dicht te trekken. Maar maak je wel een punt van de afwasmachine uitruimen.

Probeer als ouder ook uit de ruzies tussen kinderen te blijven. Je wilt vaak tussenbeide komen of het oplossen. Laat het ze zelf oplossen. Of ze nu 3 of 5 zijn, of 15 en 17. Laat ze de keuzes zelf maken en vertrouw erop dat ze eruit komen. Het is voor hun een kans om heel veel te leren.

Minder stress

Aan de ene kant zie je dat gezinnen klem kwamen te zitten tijdens corona. Maar sommige jongeren ervaren juist minder stress; ze hoeven niet meer zoveel. Sportverenigingen liggen stil, school vraagt minder van ze. Er zijn gezinnen die gebruik maken van deze periode door meer dingen samen te doen. Bijvoorbeeld samen leuke filmpjes maken voor Tik Tok, of lekker samen koken. Nu is het moment om meer te investeren in contact met je puber.

Toon kwetsbaarheid naar pubers

Het lijkt soms alsof je puber niets van je aanneemt. Stiekem doen ze dat wel, ze zijn heel gevoelig voor wat jouw ideeën zijn. Het is belangrijk dat je kunt benoemen hoe je jezelf voelt. Ga moeilijke gesprekken niet uit de weg, laat kwetsbaarheid zien en toon pubers dat je ook als ouders tegen problemen kan aanlopen en hoe je daarmee omgaat.

Signaleer somber gedrag

Jongeren zijn zelf ook kwetsbaar, pak de signalen op als je merkt dat je kind niet lekker in zijn vel zit. Ze zijn soms wat somber, zien de toekomst negatief in. Schakel hulp in als je je zorgen maakt; vraag hulp aan vrienden, familie of de huisarts.